‘We zijn bijna terug in 2011’

In 2011 werd de werkkostenregeling van kracht. Toenmalig staatssecretaris Jan Kees de Jager had zich voorgenomen om de 29 verschillende regels voor vrije vergoedingen en verstrekkingen veel gemakkelijker te maken. Voortaan zou er één regeling zijn en alle belastingvrije vergoedingen zouden in één van de gemakkelijke ‘bakjes’ passen. ‘Maar 10 jaar later zijn er zoveel onderdelen aangepast en toegevoegd dat we nog maar 1 stapje verwijderd zijn van de situatie voor 2011’, legt Jan Bertram Rietveld, loonspecialist en spreker tijdens het Salaris Kennisfestival uit.

De huidige WKR bestaat uit een aantal basisregels.  Er zijn gerichte vrijstellingen, nihilwaarderingen, intermediaire kosten, en onbelaste cadeautjes. We laten de (on)mogelijkheden van de vrije ruimte dan even voor wat het is. Maar elk jaar komen er nieuwe delen bij. Met Prinsjesdag 2019 hoorden we bijvoorbeeld dat een VOG nu onder de gerichte vrijstellingen valt en sinds dit jaar geldt dat ook ook voor scholing voor oud-werknemers. Dit jaar met Prinsjesdag wordt zoals aangekondigd de thuiswerkvergoeding ook een gerichte vrijstelling. Tijdens corona werd bovendien de vrije ruimte vergroot om werkgevers meer mogelijkheden te geven de werknemer tegemoet te komen in de kosten rond corona.

Staatssecretarissen

Rietveld: ‘Na De Jager kwamen Weekers, Wiebes, Snel èn Vijlbrief elk met hun eigen aanpassingen en toevoegingen op de WKR. Dat kon ook niet anders, omdat we meestal met onze onderbuik wel aanvoelden dat het niet eerlijk was dat de werknemer en werkgever over sommige dingen belasting moest betalen omdat ze als loon werden gezien. Die tekortkomingen hebben de opvolgende staatssecretarissen gecorrigeerd. Maar daardoor er is allang geen sprake meer van de simpele regeling zoals De Jager hem voor ogen had.’

Terug bij af

Sterker nog, dankzij alle veranderingen van de afgelopen 10 jaar zijn we eigenlijk weer terug op de situatie van voor 2011. Rietveld: ‘Het enige dat er nog ontbreekt is een gerichte vrijstelling voor feestjes met afschaffing van de vrije ruimte. Dan zijn weer zo goed als terug bij af.’  Het verbaast Rietveld dan ook niet dat hij in de praktijk zo veel vragen krijgt over de toepassing van de WKR. De vraag is daarbij meestal niet of het mag, maar hoe het kan.

Thuiswerkvergoeding

Rietveld: ‘Neem nou al die thuiswerkvoorzieningen die we in maart 2020 moesten regelen. Naast de meubels en techniek die nodig waren, vroegen veel werknemers ook om een vergoeding voor de thuiswerkkosten. Sommige werknemers lieten gemakshalve daarom de reiskostenvergoedingen doorlopen. Maar hier hadden werknemers die ver van hun werkplek woonden veel meer voordeel van dan hun collega’s die naast het kantoor woonden. Dat vindt niet iedereen eerlijk. Maar thuiswerkvergoedingen vallen niet onder de gerichte vrijstellingen van de WKR. Een beetje internet abonnement kost 30 tot 40 euro, ongeveer 1,50 euro per dag. Het Nibud berekende dat thuiswerken ongeveer 2 euro per dag kost. Internetvergoedingen zijn wel een gerichte vrijstelling. En zo werd de internetvergoeding al gauw een soort verkapte thuiswerkvergoeding.’

Hybride werken

Nu de tweede golf van de coronacrisis op zijn einde loopt, blijkt dat het nieuwe, hybride werken inmiddels niet meer weg te denken valt. Ook dit zal weer zijn eigen uitdagingen met zich meebrengen. Denk bijvoorbeeld aan het vergoeden van reiskosten als de tijdelijke goedkeuring afloopt. Meer weten? Luister dan tijdens de Personeel en Salaris Vakdag naar Jan Bertram Rietveld. Dan legt hij de WKR kraakhelder uit.